Bu makalenin yazılmasındaki amaç, Bitcoin hakkında özellikle geleneksel medyanın çarptırılmış, objektif ve doğru habercilik anlayışından oldukça uzak tutumlarından kaynaklanan bilgi kirliliğini en aza indirmek ve okuyuculara mümkün olduğunca geniş ve doğru bilgi sağlamaktır. Bu makale “Bitcoin Nedir?” sorusunu soran her bireyin sorabileceği veya sorması gereken tüm sorulara oldukça ayrıntılı cevaplar içeren toplam 7 bin kelimeden oluşan bir teknik, inceleme ve rehber niteliği taşımaktadır. Ayrıca bu kaynak makale hem Türkçe hem de İngilizce olarak yazılmış en kapsamlı makale olma özelliğine sahiptir. Aşağıda yer alan içindekiler bölümünden sorularınızı ve beklentilerinizi karşılayacak bölümü seçebilir, tıklayarak o bölüme geçebilirsiniz. Yararlı olması dileğiyle.
İçindekiler
Bitcoin Nedir? BTC Tarihi
(Genel bir not: Bitcoin ayrıca “BTC” olarak da kısaltılır. Bu makale boyunca, bu kullanımlar arasında geçiş yapacağız.)
Temel Çıkarımlar
- 2009 yılında piyasaya sürülen Bitcoin, piyasa değerine göre dünyanın en büyük kripto para birimidir.
- Fiat para biriminin aksine Bitcoin, blok zinciri olarak bilinen merkezi olmayan bir defter sistemi kullanılarak oluşturulur, dağıtılır, takas edilir ve depolanır.
- Bitcoin’in bir değer deposu olarak tarihi çalkantılıydı; kripto para birimi 2017’de birim başına kabaca 20.000$’a yükseldi.
- Yaygın popülerliği ve başarıyı karşılayan en eski sanal para birimi olan Bitcoin, sonrasında bir dizi diğer kripto para birimine öncülük etti.
Bitcoin adlı bir yapıdan ilk defa, Satoshi Nakamoto ve Martti Malmi adlarını kullanan iki programcının yeni bir alan adı olan bitcoin.org alan adını kaydettiği Ağustos 2008’de söz edildi. Aynı yılın Ekim ayında Nakamoto, “Bitcoin: Bir Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi” başlıklı bir white paper yayınladı.
Bu belg; güvenli, doğrulanabilir işlemler sağlarken herhangi bir merkezi otoriteye olan ihtiyacı ortadan kaldıracak bir elektronik ödeme sistemi olan Bitcoin’in ilkelerini ortaya koydu. Kısacası belge, web’de güvene dayalı olmayan yani karşı tarafa güvenmek zorunda olmadığınız ödemelere izin veren yeni bir para birimi biçimini tanımlıyordu.
Diğer bir deyişle; sistem, birbirini tanımayan ya da güvenmeyen iki kullanıcıya, aynı şekilde nakit para transferi yapmalarına izin verdi. Sistem ayrıca, kullanıcıların kimliklerini işlem ortaklarına veya üçüncü şahıslara ifşa etme ihtiyacını ortadan kaldıran, açık anahtar şifreleme adı verilen bir araç kullanarak mesajları, işlemleri ve verileri onaylamalarına izin verdi.
Ocak 2009‘da, ilk Bitcoin işlemi, Nakamoto’ya ait iki bilgisayar ile bir geliştirici ve erken bir kripto para meraklısı olan Hal Finney arasında gerçekleşti. Şu ana kadar hiç kimse Satoshi Nakamoto’nun gerçekte kim olduğunu bilmiyor. Sonuçta, platformun merkezi olmayan doğası nedeniyle, Satoshi Nakamoto’nun kim olduğunu bilmek önemli görülmüyor.
Bircoin’in Yükselişi
Bitcoin’ler Euro veya Lira gibi basılı bir formda değildir. Dünyanın her yerindeki bilgisayarlar tarafından ücretsiz yazılım kullanılarak üretilir ve cüzdan adı verilen programlarda elektronik olarak tutulur. Bir Bitcoin’in en küçük birimine satoshi denir. Satoshi bir Bitcoin’in yüz milyonda (0.00000001) biridir.
Genellikle BTC ile kısaltılan Bitcoin, kripto para dünyasının ilk örneğiydi. Kripto para birimleri, tamamen dijital olmalarının dışında, geleneksel para birimleriyle bazı özellikleri paylaşan, büyüyen bir varlık sınıfıdır, oluşturma ve sahiplik doğrulaması, kriptografi olarak bilinen “şifreleme” bilimine dayanır.
Bitcoin temelleri iki anahtar üzerine kurulmuştur, bunlar; Public Key (Genel Anahtar) ve Private Key (Özel Anahtar) olarak bilinir. Kullanıcıların sahip olduğu ve ticaret yaptığı dijital para biriminin anahtarlarını ifade eden bu genel ve özel anahtarlarda BTC var. Bir BTC tokeni, “1CedkanNsngRjoFipt6tPzyoQXJNnpBVtp” gibi bir sayı ve harf dizisiyle tanımlanan bir bitcoin cüzdanında tutulur. Birisi size kripto para göndermek istediğinde, o kişi bunu sizin genel cüzdan adresinize (Public Key) gönderecek ve gönderdiği kripto varlıklara özel anahtarlarınız (Private Key) aracılığıyla erişeceksiniz.
Ardından, tüm token ticaretinin dengelerini koruyan ve dağıtılmış defter teknolojisi olarak bilinen Distributed Ledger Technology (DLT) Bitcoin protokolü bulunmaktadır. Bu defterler, dünya çapında binlerce bilgisayarda depolanan ve senkronize edilen devasa dosyalardır. Ağ, her işlemi bu defterlere kaydeder ve ardından bunları ağdaki diğer tüm kayıt defterlerinde yayınlar. Tüm ağlar, tüm doğru bilgileri kaydettiklerini kabul ettikten sonra -ağın verileri sabit bir şekilde depolamasına izin veren bir işleme eklenen ek veriler dahil- ağ işlemi kalıcı olarak onaylar ve değiştirilmesi bu günün teknolojisi ile imkansızdır.
Her iki taraf da istekliyse Bitcoin, elektronik olarak bir şeyler ödemek için kullanılabilir. Bu anlamda, merkezi bankaların sahip olduğu defterler kullanılarak dijital olarak da alınıp satılabilen geleneksel Dolar, Lira veya Euro gibidir. PayPal veya kredi kartları gibi ödeme hizmetlerinden farklı olarak, bir BTC gönderdiğinizde işlem geri alınamaz – geri çağrılamaz.
Bununla birlikte, Bitcoin merkezi bir bankacılık sistemine, bir merkez bankasına veya hükümete bağlı değildir. Ağdaki her düğüm (Node) özel bir varlığa ait olduğundan, tüm ağ, defterin doğruluğunu korumakla mükelleftir. Başka bir kişiye bir Bitcoin ( 0.00000001 satoshi) gönderdiğinizde, tüm Blockchain bunu kaydeder.
Bu sürece, Bitcoin ağının en önemli özelliklerinden biri olan ademi merkeziyetçilik denir. Bitcoin ağını tek bir kurum veya kişi kontrol etmez. Protokol, bir grup gönüllü kodlayıcı tarafından sürdürülür ve dünyanın dört bir yanındaki özel bilgisayarlardan oluşan açık bir ağ tarafından yürütülür.
Bu ağda merkezi bir doğrulayıcı olmadığından, kullanıcıların başkalarına Bitcoin gönderirken kendilerini tanıtmalarına gerek yoktur. Gönderen, bir işlem başlattığında, protokol gönderenin gerekli Bitcoin’e ve bunları gönderme yetkisine sahip olduğunu doğrulamak için önceki tüm işlemleri kontrol eder. Başka bir deyişle, Bitcoin kullanıcıları teorik olarak yarı anonimlik içinde çalışırlar ve ağ kendi kendini denetleyerek kötü aktörlerin hüküm sürmesini engeller.
Merkezi Bitcoin borsaları Bitcoin’in anonimliğini kırıyor. Uygulamada, her kullanıcı, işlemleri izlemek için kullanılabilen cüzdanının adresi ile tanımlanır. Kolluk kuvvetleri ayrıca kullanıcıları tanımlamak için yöntemler geliştirdi -eğer gerekliyse. Yasa gereği çoğu Kripto para borsası, kripto para satın almalarına veya satmalarına izin verilmeden önce müşterileri üzerinde Müşterini Tanı (Know Your Customer, KYC) olarak bilinen kimlik kontrolü yapmak zorundadır. Bu, borsada atanan bir cüzdan adresinin büyük olasılıkla belirli bir kullanıcıya bağlı olduğu anlamına gelir.
Bununla birlikte, kripto para cüzdanları borsalar veya diğer çevrimiçi hizmetlerle sınırlı değildir ve anonim bir kullanıcı tarafından tek bir bilgisayarda oluşturulan bir cüzdanın izlenmesi oldukça zordur. Ayrıca, ağdaki her işlem tamamen şeffaftır ve bu, bazı gizlilik savunucularını ilgilendiren bir gerçektir. Nihayetinde, belirli bir kişiye bir Bitcoin işleminin izini sürmek zordur, ancak imkansız değildir ve Bitcoin’in “anonimliğini” tanımlayan herhangi bir ifade yanlıştır.
Ağ şeffaf olduğundan, belirli bir işlemin ilerlemesi herkes tarafından görülebilir. Bu işlem onaylandıktan sonra geri alınamaz. Bu, BTC ağındaki herhangi bir işlemin kurcalanamayacağı ve bilgisayar korsanlarına karşı bağışıklık kazanacağı anlamına gelir. Bitcoin saldırılarının çoğu cüzdan düzeyinde gerçekleşir ve bilgisayar korsanları Bitcoin protokolünün kendisini etkilemek yerine BTC biriktirme anahtarlarını Private Key, Özel Anahtar kullanıcının verdiği zaafiyet üzerine çalar.
Bitcoin’in merkez bankalarına olan ihtiyacı ortadan kaldıran bir başka özelliği de arzının temel algoritma tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmesidir. İtibari para birimleriyle (Lira, Euro, Dolar, vb.), Merkez bankaları istedikleri kadar para birimi çıkarabilir ve bir para biriminin değerini diğerlerine göre değiştirmeye çalışabilir.
Bitcoin ile her saat az sayıda yeni coin çıkartılıyor ve maksimum Bitcoin arzı 21 milyon adet olarak belirlenmiştir ve 21 milyon adet çıkartılabilecek, algoritma gereği 21 milyondan bir fazlası bile üretilemeyecek. Bu, Bitcoin’i bir varlık olarak daha çekici kılar: teoride, talep artarsa ve arz aynı kalırsa, değer artacaktır.
Genel olarak, BTC’nin değeri başlangıcından bu yana büyük ölçüde arttı ve Aralık 2017’de 70.000₺ (Türk Lirası cinsinden) fiyatla zirve yaptı . 30 Kasım 2020’de fiyat kısa bir süre bu zirvenin üzerine 155.000 Lira’ya kadar yükseldi. Bitcoin gibi merkezi olmayan bir varlığın gerçek fiyatı kesin olarak tanımlanmamıştır. Farklı hizmetler ve borsalar, varlık likiditesi, kayma ve diğer faktörlerdeki tutarsızlıklar nedeniyle herhangi bir zamanda BTC için farklı fiyatlar listeleyebilir, -doların her bankada aynı fiyatla listelenmediği gibi.
Kabaca her dört yılda bir, madencilerin ağda çıkarabilecekleri bitcoin miktarı yarıya inecek ve potansiyel olarak varlığın fiyatını artıracak. Böyle bir olaya bitcoin halving adı verilir (en sonuncusu Mayıs 2020’de gerçekleşti, mevcut blok ödülü 6.25 birimdir).
Bitcoin (BTC)Nasıl Satın Alınır?
Bu inceleme ve rehber makalesiyle Bitcoin’in temellerini öğrendiniz , şimdi onun potansiyeli hakkında heyecanlısınız ve biraz satın almak istiyorsunuz. Ama nasıl?
Bitcoin, borsalarda veya pazar yerleri aracılığıyla doğrudan diğer insanlardan satın alınabilir. Bitcoin’i, kimden satın aldığınıza ve nerede yaşadığınıza bağlı olarak, nakit paradan kredi ve banka kartlarından banka havalelerine ve hatta diğer kripto para birimlerine kadar çeşitli şekillerde satın alabilirsiniz.
İlk adım, fonlarınızı saklamak için bir kripto para cüzdanı oluşturmaktır -ister kartla ister nakit olarak Bitcoin satın alın, buna ihtiyacınız olacak. Bu bir çevrimiçi cüzdan, bir masaüstü cüzdanı, bir mobil cüzdan veya çevrimdışı bir cüzdan (bir donanım cüzdanı veya kağıt cüzdan gibi) olabilir.
Herhangi bir cüzdanın en önemli kısmı anahtarlarınızı ve şifrelerinizi güvende tutmaktır. Onları kaybederseniz, orada depolanan fonlara erişimi kaybedersiniz. Ek olarak, asla kaybetmeyi göze alabileceğinizden daha fazla yatırım yapmayın – kripto para birimleri değişkendir ve fiyatları yükselebileceği gibi düşebilir.
Çevrimiçi Bitcoin satın almak istiyorsanız, sizin adınıza bitcoin alıp satacak bir kripto para borsasında hesap açabilirsiniz. Şu anda değişen derecelerde likidite ve güvenlik ile faaliyet gösteren yüzlerce borsa var ve yenileri ortaya çıkmaya devam ederken diğerleri hacklenme nedeniyle kapanmaya başlıyor. Cüzdanlarda olduğu gibi, seçim yapmadan önce biraz araştırma yapmanız önerilir -aralarından seçim yapabileceğiniz yerli veya uluslararası birkaç saygın borsaya kayıt olabilirsiniz.
Yüksek hacimli borsalar arasında Binance, BtcTurk Poloniex ve Crypto.com bulunur.
Müşterini Tanı (KYC) ve Kara Parayı Aklamayı Önleme (AML) düzenlemeleriyle beraber, birçok borsa artık hesap kurulumu için doğrulanmış kimlik gerektiriyor. Bu genellikle resmi kimliğinizin bir fotoğrafını ve bazen de bir adres kanıtı gerektirir.
Çoğu borsa, banka havaleleri veya kredi kartlarıyla ödemeleri kabul eder. Genellikle, Bitcoin ağını kullanma maliyetini yani Blockchain işlem ücretini içeren her işlem için ücret alırlar. Bir Bitcoin işleminin gerçekleşmesi, ağdaki trafiğe ve bu işleme verilen komisyona bağlı olarak birkaç dakika veya bir saat sürebilir. Borsa ödemeyi aldıktan sonra, karşılık gelen miktarda kripto paranızı sizin adınıza satın alacak ve borsada otomatik olarak size özel oluşturulan bir cüzdana yatıracaktır.
Bitcoin ATM’leri, nakit karşılığında cüzdanınıza BTC gönderecek makinelerdir. Banka ATM’lerine benzer şekilde çalışırlar, cüzdanınızın QR kodunu bir ekrana tutarsınız ve karşılık gelen bitcoin miktarı hesabınıza gönderilir. Yakınınızda BTC ATM’leri var mı diye sorgulamak için Coinatmradar hizmetini kullanabilirsiniz.
(Not: Burada bahsedilen belirli işletmeler mevcut tek seçenek değildir ve bir tavsiye olarak alınmamalıdır.)
Bitcoin Neden Kullanılıyor?
Satoshi Nakamoto başlangıçta Bitcoin’i alternatif, merkezi olmayan bir ödeme yöntemi olarak yarattı. Uluslararası banka havalelerinin aksine, düşük maliyetli ve neredeyse anlıktı.
Tüccarlar için ek bir avantaj, geri döndürülemez olması ve pahalı ödeme tehdidini ortadan kaldırmasıydı. Buna karşılık tüketiciler, döviz ücretleri konusunda endişelenmeden hem yerel hem de uluslararası geniş bir ticaret seçiminden yararlanır. Ayrıca, işlemlerinin ayrıntıları şifrelenerek kişisel verilerini korur.
Bununla birlikte, yurtiçi ödeme yöntemlerindeki iyileşme ve alternatif uluslararası transfer biçimlerinin hızlı gelişimi, özellikle artan ücretleri ve sık ağ darboğazları göz önüne alındığında, bu alandaki Bitcoin’in avantajını azaltmıştır.
Ayrıca, kara para aklamayı ve yasadışı işlemleri önlemek için artan gözetim ve düzenleme , kripto para biriminin gizlilik nedenleriyle kullanımını kısıtladı.
Dünyanın bazı bölgelerinde, Bitcoin, sınırlar arasında para aktarmanın hala daha verimli ve daha ucuz bir yoludur. Geçen yıl Coinbase, Asya ve Avrupa’daki yüksek hacimli müşteriler için sınır ötesi transferler ve saklama hizmetleri ekledi.
Bununla birlikte; BTC’nin maliyet ve hız avantajları, geleneksel kanallar geliştikçe ve ağın ücretleri artmaya devam ettikçe ve kullanılabilirlik birçok ülkede bir sorun olmaya devam ettikçe aşınmaktadır. Ayrıca, birçok büyük ve küçük perakendeci, kripto para birimini bir ödeme şekli olarak kabul etse de, raporlar bu işleve olan talebin yüksek olmadığını öne gösteriyor.
Birçok kişi, servetlerinin bir kısmını, merkezi bir otoritenin erişemediği veya kesinti yapamadığı güvenli bir şekilde BTC’ye dönüştürüp BTC cüzdanlarında tutarken daha rahat hissediyor Koronavirüs pandemisi Mart ayında başladığından beri, kullanıcılar alternatif kendi kendine saklama çözümleri ararken Bitcoin cüzdanlarına olan talebin arttığına tanık olundu. Her geçen gün daha fazla işletme, ödeme şirketi ve e-ticaret piyasası dijital para birimlerine, özellikle de stablecoinlere döndükçe, salgın, Blockchain teknolojisinin yaygın olarak benimsenmesini de hızlandırıyor gibi görünüyor.
Bazı kaynaklara göre, Bitcoin kara para aklama için giderek daha fazla kullanılıyor. Ancak Blockchain analitiği girişimleri ve kripto izleme firmaları, borsaların kara para aklamayı önleme standartlarına uymasına yardımcı olmak için yeni araçlar sunuyor. BTC, popüler inanışa göre, kara para aklama, gasp veya terörizmin finanse edilmesi için iyi bir araç değildir, çünkü hem izlenebilir hem de şeffaftır.
Bitcoinler Nasıl Saklanır?
Elinizde herhangi bir BTC tutmadan önce onu saklayabileceğiniz bir yere ihtiyacınız var. Tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi, bitcoin’inizi bir cüzdanda saklarsınız.
Banka hesap numarasına benzer şekilde, cüzdanınız bir defter aramasında görünen ve işlem yapabilmeniz için başkalarıyla paylaşılan bir cüzdan adresiyle birlikte gelir. Cüzdan numaranızın daha kullanışlı bir versiyonu olarak görebileceğiniz bu adres, 1CedkanNsngRjoFipt6tPzyoQXJNnpBVtp gibi 26 ila 35 arası rastgele alfa-sayısal karakterden oluşur. Bu adresteki her harf ve sayının önemli olduğunu unutmayın. Cüzdanınıza herhangi bir Bitcoin göndermeden önce, tüm adresi iki kez kontrol edin.
Ayrıca cüzdan adresinize, adından da anlaşılacağı gibi kimseyle paylaşılmaması gereken bir veya daha fazla özel anahtar (Private Key) da bağlıdır. Anahtarlar, yukarıda belirtilen genel anahtara sahip olduğunuzu doğrulamak ve otomatik olarak işlemleri onaylamak için kullanılır. Bazı cüzdanlar, anahtarlarınızı kaybetmeniz durumunda cüzdanınıza tekrar erişim sağlamanıza yardımcı olacak genellikle 12 kelimelik sözcük dizini olan güvenli bir tohum cümlesi oluşturur. Bu cümleyi sırasıyla yazdırın ve güvenli bir yerde saklayın.
Talihsiz gerçek şu ki, BTC cüzdanınız fiziksel cüzdanınıza benziyor. Cüzdanınızın özel anahtarlarını kaybederseniz, büyük olasılıkla içindeki para birimini sonsuza kadar kaybedeceksiniz.
Cüzdanınız, genel ve özel anahtarlarınızın saklandığı bir ana dosya oluşturur. Orijinal dosyanın kaybolması veya hasar görmesi durumunda bu dosya yedeklenmelidir. Aksi takdirde, fonlarınıza erişimi kaybetme riskiyle karşı karşıya kalırsınız.
Özel anahtarlarınızı bilgisayarınızda, mobil cihazınızda, fiziksel bir depolama aygıtında veya hatta bir kağıt parçasında saklayabilirsiniz. Hem çevrimiçi hem de çevrimdışı yedeklemeler oluşturarak özel anahtarlarınızı güvende tutmanız çok önemlidir.
Cüzdan uygulamaları iyi çalışıyor ve nispeten güvenli olsa da, en iyi seçenek, güvenli bir yerde çevrimdışı sakladığınız bir donanım (Soğuk Cüzdan, Cold Wallet) cüzdanıdır. En popüler donanım cüzdanları, anahtarlarınızın çalınmamasını ve fonlarınızın güvende olmasını sağlamak için özel güvenlik katmanları kullanır. Ancak, donanım cüzdanını kaybederseniz, anahtarların güvenilir yedeklerini saklamadığınız sürece BTC’leriniz kaybolur.
En az güvenli seçenek çevrimiçi cüzdanlardır, yani BTC’lerinizi bir borsada saklamaktır. Bunun nedeni, anahtarların üçüncü bir şahsa ait olmasıdır. Çoğu kişi için, çevrimiçi takas cüzdanları kurması ve kullanması en kolay olanıdır.
Kripto Para Cüzdanları hakkında daha ayrıntılı bilgiye sahip olmak ve sizin için en iyi kripto para cüzdanı hangisi öğrenmek için bağlantıdaki makaleyi okuyabilirsiniz.
Bulut Cüzdanlar
Bulut cüzdanlar çevrimiçi olarak bulunur ve anahtarlar genellikle üçüncü bir tarafça kontrol edilen uzak bir sunucuda depolanır. Sunucu tabanlı cüzdanlar daha kullanıcı dostu bir arayüze sahip olma eğilimindedir, ancak özel anahtarlarınızla üçüncü bir tarafa güveniyor olacaksınız -ayrıca hacker saldırılarına karşı dayanıklı olduğuna, bu da fonlarınızı hırsızlığa daha açık hale getirir.
Yazılım Cüzdanları
Yazılım cüzdanları doğrudan bilgisayarınıza yüklenebilir ve size anahtarlarınızın özel kontrolünü sağlar. Çoğu nispeten kolay yapılandırmaya sahiptir ve ücretsizdir. Yazılım cüzdanlarının dezavantajıları, anahtarlarınızı korumaktan siz sorumlusunuz. Yazılım cüzdanları ayrıca daha fazla güvenlik önlemi gerektirir. Bilgisayarınız hacklenirse veya çalınırsa, hırsız cüzdanınızın özel anahtarının bir kopyasını ve BTC’lerinizi alabilir.
Herhangi bir uygulamayı indirmeden önce, lütfen gerçek bir cüzdanın yasal bir kopyasını indirdiğinizden emin olun. Bazı kötü niyetli programcılar, çeşitli kripto web sitelerinin ve cüzdanların klonlarını oluşturur ve ücretsiz indirmeler sunar, bu da bir hack olasılığına yol açar.
Mobil Cüzdanlar
Mobil cüzdanlar, akıllı telefonunuza yükleyebileceğiniz taşınabilir cüzdanlar olarak öne çıkmaktadır, özellikle bir mağazada Bitcoin cinsinden bir şey için ödeme yapmak istiyorsanız veya hareket halindeyken satın almak, satmak veya göndermek istiyorsanız kullanışlıdır.
Unutmayın, birçok çevrimiçi cüzdan anahtarlarınızı telefonun kendisinde saklar ve bu da telefonunuzu kaybederseniz kripto fonlarınızı kaybetme olasılığına yol açar. Anahtarlarınızın yedeğini her zaman farklı bir cihazda saklayın ve başlangıçta tanımlanan ve tohum olarak adlandırılan 12 kelimelik anahtarlarınızı bir yere yazdırın.
Donanım Cüzdanları
Donanım cüzdanları, yalnızca kripto para işlemlerini gerçekleştirmek için internete bağlanan küçük, flash bellek boyutunda cihazlardır. Daha güvenlidirler çünkü genellikle çevrimdışıdırlar ve bu nedenle saldırıya açık değildirler. Ancak, depolanan özel anahtarlara ait olan kripto paralarla birlikte çalınabilir veya kaybolabilirler, bu nedenle anahtarlarınızı yedeklemeniz önerilir. Bazı büyük yatırımcılar, donanım cüzdanlarını banka kasaları gibi güvenli yerlerde saklar. Trezor (Trezor Model T ve Trezır One), Ledger (Ledger Nano X ve Ledger Nano S) ve Keepkey dikkate değer kripto para donanım cüzdanı örnekleridir.
Kağıt Cüzdanlar
Kağıt cüzdanlar belki de tüm cüzdanların en basitidir. Bu tür cüzdanlar, bir BTC adresinin özel ve genel anahtarlarını içeren kağıt parçalarıdır. Fonların uzun süreli depolanması (tabii ki ateş ve sudan uzakta) veya Bitcoin’lerin hediye olarak verilmesi için ideal olan bu cüzdanlar, bir ağa bağlı olmadıkları için daha güvenlidir. Ancak kaybedilmeleri ve zarar görmeleri daha kolaydır.
Not: Burada belirtilen işletmeler, mevcut tek seçenek değildir ve resmi bir öneri olarak alınmamalıdır. Dahası, şirketler işten çıkabilir ve daha hain sahiplerle değiştirilebilir. Anahtarlarınızı her zaman koruyun.
Bitcoin Nasıl Satılır?
Bu gün, Bitcoin satın almak için mevcut olan hemen hemen tüm yöntemler aynı zamanda satış seçeneği de sunuyor.
Bunun istisnası BTC ATM’leridir bazıları BTC’yi nakit karşılığında takas etmenize izin verir, ancak hepsi değil. Coinatmradar sizi bölgenizdeki Bitcoin ATM’lerine yönlendirecektir.
Bununla birlikte Tüm borsalar hem satmanıza hem de satın almanıza izin verir. Perakende müşteriler BTCTURK, Binance, Coinbase, Kraken, Poloniex, vb. Borsalarda bitcoin satabilir. Her borsada farklı bir arayüz vardır ve bazıları güvenli depolama gibi ilgili hizmetler sunar. Bazıları kripto para ve BTC alım-satımı için doğrulanmış kimlik gerektirirken, diğerleri küçük miktarlar söz konusu olduğunda bu kurala tabii tutmaz.
Elbette, Amerika ve bir çok Avrupa ülkesinde olduğu gibi satışta elde ettiğiniz herhangi bir karı ilgili vergi dairenize beyan etmeyi unutmayın.
Dilerseniz BTC fonlarınızı nakit yerine başka kripto varlıklar ile takas edebilirsiniz. Şu anda pek çok borsa bu hizmeti sunuyor ve Bitcoin ile Ether, Tron, XRP, ADA ve diğer kripto para birimleri arasında geçiş yapmanıza izin verir.
Diğer bir alternatif ise doğrudan satıştır. LocalBitcoins, BitQuick, Bittylicious ve BitBargain gibi platformlarda satıcı olarak kayıt olabilirsiniz ve ilgilenen taraflar belirlediğiniz fiyatları beğenirse sizinle iletişime geçecektir. İşlemler genellikle banka hesabınıza para yatırma veya havale yoluyla yapılır, ardından kararlaştırılan BTC miktarını belirtilen adrese aktarmanız beklenir.
Not: Burada bahsedilen belirli platformlar mevcut tek seçenek değildir ve bir tavsiye olarak alınmamalıdır.
Bitcoin Nasıl Çalışır?
Artık BTC cüzdanınızı kurduğunuza ve ilk işleminizi yapmaya hazır olduğunuza göre, Bitcoin işlemlerinin gerçekte nasıl işlediğini inceleyelim.
Herhangi bir BTC işleminde üç temel değişken vardır: bir miktar, bir girdi ve bir çıktı. Girdi, paranın gönderildiği adrestir ve çıktı da parayı alan adrestir. Bir cüzdan birkaç giriş adresi içerebileceğinden, bir veya daha fazla girişten bir veya daha fazla çıkışa para gönderebilirsiniz. Ayrıca her işlemde, verileri blok zincirine sabit bir şekilde kaydetmenize izin veren bir tür not olan bir veri depolama bölümü vardır.
Bitcoinlerinizi nasıl satın alacağınızı ve saklayacağınızı öğrendiniz, bu yüzden genel ve özel anahtarların ne için olduğunu zaten biliyorsunuz ve bir işlem yapmak için bunlara ihtiyacınız olacak. Bunu yapmak için, özel anahtarınızı, göndermek istediğiniz Bitcoin miktarını ve çıkış adresini bilgisayarınızdaki veya akıllı telefonunuzdaki BTC cüzdanına koyarsınız.
Ardından program, bu işlemi doğrulama adına ağa duyurmak için özel anahtarınızdan yapılmış bir imza oluşturur. Ağın, aktarılan Bitcoinin sahibi olduğunuzu ve defterde herkese açık olan önceki tüm işlemleri kontrol ederek onu harcamadığınızı onaylaması gerekir. Blockchain, özel anahtarınızın sağlanan genel anahtara karşılık geldiğini doğruladığında işleminiz onaylanır.
Bu işlem artık Blockchain ana tabanına eklenmek üzere önceki bloğa eklenen bir “bloğa” dahil edilmiştir. Blok zincirindeki her işlem, 64 karakterlik rastgele harfler ve sayılardan oluşan bir diziye benzeyen işlem hash adı verilen benzersiz bir tanımlayıcıya bağlıdır. Blockchain explorer’daki arama çubuğuna bu hash’i yazarak belirli bir işlemi takip edebilirsiniz.
İşlemler geri alınamaz veya kurcalanamaz çünkü bu, daha sonra gelen tüm blokları yeniden yapmak anlamına gelir. Bu süreç anlık bir süreç değildir. Bitcoin blok zinciri oldukça büyük olduğundan, blok zincirindeki birçok işlem arasında tek bir işlemi işlemek çok zaman alır.
Bir işlemi onaylamak için gereken süre, blok zincirindeki trafiğe ve işleminizin boyutuna bağlı olarak birkaç dakika ile birkaç saat arasında değişir. Daha yüksek ücrete sahip daha büyük işlemler, madenciler tarafından küçük olanlara göre daha hızlı doğrulanma eğilimindedir. Bununla birlikte, bir kez onaylandıktan sonra, sonsuza kadar değişmez bir şekilde kaydedilir.
Bitcoin Madenciliği Nasıl Çalışır?
Bitcoin “madenciliği”ni duyduğunuzda, madeni paraların yerden çıkarıldığını düşünüyorsunuz. Ancak BTC fiziksel değildir. Öyleyse neden madencilik deniyor?
Altın madenciliğine benzer şekilde, protokolün tasarımında da tıpkı altın yeraltında olduğu gibi Bitcoinler de var, ancak altın rezervlerinin tamamının henüz çıkarılmadığı gibi BTC’lerin de tamamı çıkarılmış değil.
Bitcoin protokolü, bir noktada (2140-2146 yılları arasında) maksimum 21 milyon Bitcoin çıkarılacak şekilde programlanmıştır. Madencilerin yaptığı şey, onları birer birer aydınlığa çıkarmaktır. Madenciler tüm coinlerin madenciliğini bitirdikten sonra, Bitcoin protokolü daha büyük bir arza izin verecek şekilde değişmedikçe -ki değişmeyecek- daha fazla coin çıkarılamayacak. Madenciler, doğrulanmış işlem blokları oluşturmak ve bunları blok zincirine dahil etmek için işlem ücretleri olarak ödeme alırlar.
Bitcoin madenciliğinin nasıl çalıştığını anlamak için biraz geriye dönelim ve düğümler (node) hakkında konuşalım. Bir düğüm, BTC yazılımını çalıştıran ve işlemleri ve blokları tam olarak doğrulayan güçlü bir bilgisayardır. Bitcoin ağı merkezi olmadığı için, bu düğümler bekleyen işlemlerin onaylanmasından toplu olarak sorumludur.
Herkes bir düğümü çalıştırabilir -ücretsiz Bitcoin yazılımını indirmeniz yeterlidir. Dezavantajı ise, yüksek enerji ve depolama alanı tüketmesidir -yazma sırasında ağ yüzlerce gigabayt veri alır. Düğümler, BTC işlemlerini ağın etrafına yayar. Bir düğüm, bildiği birkaç düğüme bilgi gönderecek, bilgileri kimlerin bildikleri düğümlere aktaracak, vb. Bu şekilde, bekleyen işlem tüm ağda oldukça hızlı bir şekilde dolaşmaya başlayacaktır.
Bazı düğümler, genellikle madenciler olarak adlandırılan madencilik düğümleridir. Bu olağanüstü işlemleri bloklar halinde toplar ve bunları blok zincirine ekler. Peki bunu nasıl yapıyorlar? Bitcoin programının bir parçası olan karmaşık bir matematik problemini çözerek ve yanıtı blokta dahil ederek gerçekleşiyor.
Hesaplamanın zorluğu sık sık ayarlanır, böylece bir bloğu işlemek ortalama 10 dakika sürer. Peki blok süresi neden 10 dakika? Bu, bitcoin geliştiricilerinin, maksimum 21 milyona ulaşılana kadar (2140’lı yıllarda) yeni coinlerin sürekli ve azalan akışı için gerekli olduğunu düşündükleri süredir. Başka bir deyişle son coin’in 2140’lı yıllarda üretilmesi için yapılmış olan bir programlamadır.
İstenilen aralıkta sonuçta hash elde eden ilk madenci, zaferini ağın geri kalanına duyurur. Diğer tüm madenciler hemen o blokta çalışmayı bırakır ve bir sonraki bloğu bulmak için matematik problemlerini çözmeye çalışırlar. Kazanan madenci, çalışmalarının bir ödülü olarak bir miktar BTC alır.
Bu makalenin yazıldığı sırada ödül, blok başına 6,25 BTC’dir ve bu, Nisan 2021’de yaklaşık 53.000 $ ve yaklaşık olarak 444.000 ₺ değerindedir.
Ayrıca blok ödülü olarak verilen BTC miktarı azalacak. Şimdi 6.25, ancak her dört yılda bir yarıya iniyor (bir sonraki 2024’te bekleniyor). Elektrik ve donanım maliyetine göre bitcoin’in değeri, bu azalmayı kısmen telafi etmek için önümüzdeki birkaç yıl içinde yükselebilir, ancak bu hiçbir zaman kesin değil.
Makalenin burasına kadar okuduysanız tebrikler! Hala sistem hakkında açıklanacak çok şey var, ama en azından şimdi programlama dehasının ve konseptin genel hatları hakkında geniş bir bilgi birikimine sahip oldunuz. İlk defa, merkezi olmayan, güvene dayalı olmayan ve kurcalamaya karşı korumalı bir şekilde uygun dijital transferlere izin veren bir sisteme sahibiz.
Bitcoin Madencisi Nasıl Kurulur?
Bu aşamada, bitcoin’in nasıl çalıştığını ve madenciliğin ne anlama geldiğini anlayacaksınız. Ancak teoriden pratiğe geçmemiz gerekiyor. Nasıl bir bitcoin madenciliği donanımı kurabilir ve biraz dijital para üretmeye başlayabilirsiniz? Yapmanız gereken ilk şey, donanımınıza karar vermek ve onu seçerken düşünmeniz gereken iki ana nokta var:
Hash Rate Nedir?
Hash rate, madencilik bölümümüzde anlattığımız matematik problemini çözmeye çalışan donanımınızın her saniye yapabileceği hesaplama sayısıdır. Bu oranları megahash, gigahash ve saniye başına terahash (MH/sn, GH/sn ve TH/sn) cinsinden ölçülür. Karma oranınız ne kadar yüksekse (mevcut ortalama karma oranla karşılaştırıldığında), bir işlem bloğunu çözme olasılığınız o kadar yüksektir.
Bir donanım seçerken, cihazınızın enerji tüketimine bakmaya değer. Tüm bu bilgi işlem gücü elektriği yüksek hızda tüketiyor ve bu da paraya mal oluyor. Ödediğiniz paraya değmeyecek kripto paralar miktarları için tüm paranızı elektriğe harcamadığınızdan emin olmak istersiniz.
Kullandığınız her watt elektrik için kaç hash aldığınızı hesaplamak için, hash sayısını watt sayısına bölün (bu hesaplamayı yapan siteler de mevcuttur).
Örneğin, 500 GH/sn’lik bir cihazınız varsa ve 400 watt güç tüketiyorsa, watt başına 1.25 GH/sn elde edersiniz. Bunun nakit karşılığını öğrenmek için kullandığınız elektrik şirketinin watt başına maliyetini kontrol edebilirsiniz.
BTC madencileri için üç ana donanım kategorisi vardır: GPU’lar, FPGA’lar ve ASIC’ler. Bunların aşağıda ayrıntılarını inceleyeceğiz.
CPU/GPU Bitcoin Madenciliği
Bitcoin madenciliği donanımının en az güçlü kategorisi bilgisayarınızın kendisidir. Teorik olarak, bilgisayarınızın CPU’sunu BTC madenciliği yapmak için kullanabilirsiniz, ancak pratikte bu, günümüz standartlarına göre o kadar yavaştır ki hiçbir anlamı yoktur.
Masaüstü bilgisayarınıza grafik donanımı ekleyerek bitcoin hash oranınızı artırabilirsiniz. Grafik kartları, grafik işlem birimleri (GPU’lar) içerir. Bunlar ağır matematiksel problemleri çözmek için tasarlanmıştır, böylece ileri teknoloji video oyunlarında ihtiyaç duyulan tüm karmaşık çokgenleri hesaplayabilirler. Bu, işlem bloklarını çözmek için gerekli olan Güvenli Karma Algoritma (SHA) karma matematiğinde özellikle iyi olmalarını sağlar.
GPU madenciliği bugünlerde büyük ölçüde öldü. Bitcoin madenciliği zorluğu, ASIC madencilik gücünün piyasaya sürülmesiyle o kadar hızlandı ki, grafik kartları rekabet edemez.
FPGA Bitcoin Madenciliği
Alan Programlanabilir Kapı Dizisi (FPGA), oluşturulduktan sonra yapılandırılmak üzere tasarlanmış entegre bir devredir. Bu, bir madencilik donanımı üreticisinin çipleri toplu olarak satın almasını ve daha sonra bunları kendi ekipmanlarına eklemeden önce Bitcoin madenciliği için özelleştirmesini sağlar. Madencilik için özelleştirildiklerinden, CPU’lara ve GPU’lara göre performans iyileştirmeleri sunarlar. Tek yongalı FPGA’ların yaklaşık 750 MH/sn’de çalıştığı görülmüştür, ancak bu en üst seviyededir.
ASIC Bitcoin Madencileri
Aksiyonun tam anlamıyla gerçekleştiği yer burası. Uygulamaya Özgü Entegre Devreler (ASIC’ler), yalnızca bir şeyi yapmak için özel olarak tasarlanmıştır: nispeten düşük güç tüketimiyle şaşırtıcı hızlarda Btc madenciliği sunuyor. Bu yongaların özel olarak bu görev için tasarlanması ve sonra imal edilmesi gerektiğinden, pahalı ve üretilmesi zaman alıcıdır – ancak hızları şaşırtıcıdır.
Buradaki diğer önemli parametrelerden biri ağ zorluğudur. Bu metrik, işlem bloklarını çözmenin ne kadar zor olduğunu belirler ve ağ hash oranına göre değişir. ASIC cihazları piyasaya çıktıkça zorluk büyük ölçüde artacaktır, bu nedenle, madenciliğe daha fazla kişi katıldıkça yatırım getirisinin nasıl değişeceğini zaman gösterecektir.
Donanımınızı seçtikten sonra, birkaç şey daha yapmanız gerekecek. Hangi ekipmanı seçtiğinize bağlı olarak, onu kullanmak için yazılımı çalıştırmanız gerekecektir. Tipik olarak GPU’ları ve FPGA’leri kullanırken, iki şey çalıştıran bir ana bilgisayara ihtiyacınız olacaktır: standart bitcoin istemcisi ve madencilik yazılımı.
Standart Bitcoin istemci ağa bilgisayarınızı bağlayan ve işlemleri yönlendirme ve blok zincirinin takibi ve Btc müşterilerle etkileşim olmasını sağlar. Başlayabilmesi için tüm Bitcoin blok zincirini indirmesi biraz zaman alacaktır. Btc istemcisi, madenciniz ve Btc ağı arasında etkili bir şekilde bilgi aktarır.
Btc madencilik yazılımı, bilgisayar donanımına zor işi yapma talimatını verir ve çözmesi için işlem bloklarından geçer. İşletim sisteminize bağlı olarak çeşitlilik gösteren madencilik yazılımları mevcuttur. Windows, Mac OS X ve diğer işletim sistemleri için çeşitli madencilik yazılımları bulunmaktadır.
ASIC madenciniz için madencilik yazılımına da ihtiyacınız olabilir, ancak bazı yeni modeller bir Bitcoin adresi de dahil olmak üzere önceden yapılandırılmış her şeyi göndermeyi vaat ediyor, böylece tek yapmanız gereken rige takmak veya başka bir yere sabitlemek.
Ancak, örneğin bir Btc madenciliği havuzuna katılarak başkalarıyla çalışmadığınız sürece, Bitcoin madenciliği konusunda çok az başarı şansınız olacak.
Günümüzde, Btc madenciliği endüstrisi, bireysel düzeyde değil, öncelikle bir havuz düzeyinde çalışmaktadır. Dünyanın en büyük madencilerinden bazıları F2Pool, Poolin, Slush Pool ve AntPool’dur.
Bitcoin Ölçeklenebilir mi?
Cüzdanınızda bir miktar Bitcoin var ve bunları günlük satın alımlarınız için harcamak istiyorsunuz. Ancak Visa, Mastercard ve diğer finansal hizmetlerin hala pazara hakim olduğu bir dünyada bu gerçekleşebilir mi?
Btc’nin diğer ödeme sistemleriyle rekabet etme yeteneği, kripto para birimi topluluğunda uzun süredir tartışma konusu olmuştur. Satoshi Nakamoto, blokları ağ spam’ini önlemek için her biri yaklaşık 1 MB boyut sınırına sahip olacak şekilde programladığında, Bitcoin likidite sorunu da yarattı.
Her bloğun işlenmesi ortalama 10 dakika sürdüğü için, bir seferde yalnızca az sayıda işlem yapılabilir. Birçoğunun fiat ödemelerinin yerini alabileceğini iddia ettiği bir sistem için bu büyük bir engeldi. Visa saniyede 1.700 işlem gerçekleştirirken, Bitcoin 7’ye kadar işlem yapabilir. Talepteki artış kaçınılmaz olarak ücretlerde artışa yol açar ve Bitcoin’in faydası daha da sınırlanır.
Ölçeklendirme tartışması, geçici çözüm arayışında bir teknolojik yenilik dalgasını ortaya çıkardı. Önemli ilerleme kaydedilmiş olsa da, sürdürülebilir bir çözüm hala net olmaktan uzaktır.
Başlangıçta basit bir çözüm, blok boyutunda bir artış gibi göründü. Yine de bu fikrin hiç de basit olmadığı ortaya çıktı.
Birincisi, ne kadar artırılması gerektiği konusunda net bir anlaşma yoktu. Bazı teklifler 2MB’yi, bir diğeri 8MB’yi savundu ve biri 32MB’ye kadar çıkmak istedi.
Çekirdek geliştirme ekibi, blok boyutunu artırmanın, daha büyük bloklara sahip madencilere daha fazla güç vererek protokolün ademi merkeziyetçiliğini zayıflatacağını savundu. Ayrıca, daha hızlı makineler için yarış, sonunda Btc madenciliğini kârsız hale getirebilir. Ayrıca, çok daha ağır bir blok zincirini çalıştırabilen düğüm sayısı azalabilir ve ademi merkeziyetçiliğe bağlı bir ağı daha da merkezileştirebilir.
İkincisi, herkes bu değişim yöntemi üzerinde hemfikir değil. Katılım merkezi olmayan bir durumda sistem genelinde bir yükseltmeyi sadece konsensüs sağlanarak gerçekleşebilir.
Bu soruna en eski çözümlerden biri 2015 yılında geliştirici Pieter Wiulle tarafından önerildi. Adı (Segregated Witness – Ayrılmış Tanıklık) veya SegWit.
Bu işlem, işlem verilerinin nasıl saklandığını değiştirerek, boyut sınırlarını değiştirmeden Btc bloklarının kapasitesini artıracaktır. (Daha ayrıntılı bir açıklama için, açıklamamıza bakın.)
SegWit, yükseltme yapmayan düğümlerle uyumlu hale getirmek için Ağustos 2017’de Bitcoin ağına yumuşak çatallanma gerçekleştirilerek yerleştirildi. Birçok cüzdan ve diğer Btc hizmetleri, yazılımlarını kademeli olarak ayarlarken, diğerleri, algılanan risk ve maliyet nedeniyle bunu yapmak konusunda isteksizdi.
2017’de CoinDesk’in New York’taki Konsensüs konferansına denk gelen yeni bir yaklaşım ortaya çıktı: Segwit2X . Sektörün en büyük borsalarından birkaçı tarafından desteklenen bu fikir, SegWit’i blok büyüklüğünün 2MB’ye çıkarılmasıyla birleştirdi ve SegWit öncesi işlem kapasitesini etkin bir şekilde 8 katına çıkardı.
Sorunu çözmek bir yana, öneri yeni bir anlaşmazlık dalgası yarattı. Açıklanma şekli (bir yükseltme teklifi yerine kamuya açık bir duyuru yoluyla) ve yeniden koruma eksikliği (işlemler her iki sürümde de gerçekleşebilir ve potansiyel olarak iki kat harcamaya neden olabilir) pek çok şeyi sıraladı. Ve gücün geliştiricilerden madencilere ve işletmelere doğru yeniden dağıtılması, toplumda köklü bir bölünmeye neden olma tehdidini ortaya çıkardı.
Kapasiteyi artırmanın potansiyel bir yolu olarak diğer teknolojik yaklaşımlar geliştirilmektedir.
Schnorr imzaları, bir Bitcoin bloğu içinde kapladığı alanı azaltarak (ve gizliliği artırarak) imza verilerini konsolide etmenin bir yolunu sunar. SegWit ile birleştirildiğinde bu, blok boyutu sınırını değiştirmeden çok daha fazla sayıda işleme izin verebilir.
Ve Btc’nin üzerinde çalışan ikinci katman protokolü olan Lightning ağında, yalnızca Bitcoin ağına ve yalnızca kanal katılımcıları hazır olduğunda yerleşen hızlı mikro işlemlerin kanallarını açan çalışmalar devam ediyor.
SegWit yükseltmesinin benimsenmesi, ağa yavaşça yayılıyor, işlem kapasitesini artırıyor ve ücretleri düşürüyor.
Lightning gibi daha gelişmiş çözümlerde ilerleme hızlanıyor, işlemlerin test ağlarına gönderilmesi ve Schnorr imzalarının potansiyeli, işlevselliği ve entegrasyonu ayrıntılandırmaya çalışan birkaç öneri dikkat çekiyor.
Bitcoin’in bir ödeme mekanizması olarak kullanımı, bir yatırım varlığı olarak değerinin arka koltuğunu almış gibi görünse de, madencilerin işleme için talep ettiği ücretler artık fiat eşdeğerlerinden daha pahalı olduğundan, daha fazla sayıda işleme duyulan ihtiyaç hala baskı altında. Daha da önemlisi, işlevselliği artıran yeni özelliklerin geliştirilmesi, temeldeki blok zinciri teknolojisinin potansiyelini ortaya çıkarmak için çok önemlidir.
Bitcoin Lightning Network Nedir?
Bitcoin’in ölçeklenebilirliğiyle mücadele etmek kolay değil, ancak geliştiriciler Thaddeus Dryja ve Joseph Poon‘un bir fikri vardı. 2016 tarihli bir teknik incelemede, blok boyutunu değiştirmek zorunda kalmadan daha hızlı ve daha ucuz işlemlere olanak tanıyan “Lightning Network” adlı bir protokol konseptini önerdiler.
Ağ, bitcoin blok zincirinin üstünde ikinci bir katman oluşturur ve kullanıcı tarafından oluşturulan kanalları içerir. Karşı tarafa güvenmeye ve hatta onları tanımaya gerek kalmadan güvenli bir şekilde ödemeleri ileri geri olacak şekilde yapabilirsiniz.
Örneğin, izlediğiniz videonun her dakikası için video sahibine ödeme yapmak istediğinizi düşünün. Bir Lightning kanalı açardınız ve dakikalar geçtikçe, kripto para cüzdanınızdan video sahibinin kripto para cüzdanına periyodik ödemeler yapılırdı. İzlemeyi bitirdiğinizde, Bitcoin blok zincirindeki net tutarı kapatmak için kanalı kapatırdı.
İşlemler sadece işlem sadece video sahibi ile sizin aranızda olduğundan ve tüm ağa yayınlanması gerekmediğinden, neredeyse anında gerçekleşiyorlar. Teşvik edilmesi gereken madenciler olmadığından, işlem ücretleri düşüktür ve hatta hiç yoktur.
Lightning Network Nasıl Çalışır?
İlk olarak, birbirleriyle işlem yapmak isteyen iki taraf, çoklu imzalı bir cüzdan oluşturur (bir işlemi gerçekleştirmek için birden fazla imza gerektirir). Bu cüzdan bir miktar Btc tutar. Cüzdan adresi daha sonra Btc blok zincirine kaydedilir. Bu ödeme kanalını kurar.
İki taraf artık blok zincirinde depolanan bilgilere hiç dokunmadan sınırsız sayıda işlem gerçekleştirebilir. Her işlemde, her iki taraf da cüzdanda depolanan bitcoin’in ne kadarının her birine ait olduğunu her zaman yansıtmak için güncellenmiş bir kontrat imzalar.
İki taraf işlem yapmayı bitirip kanalı kapattıktan sonra, ortaya çıkan bakiye blok zincirine kaydedilir. Bir anlaşmazlık durumunda, her iki taraf da cüzdandaki paylarını geri almak için en son imzalanan kontratı kullanabilir.
Ligtning ilgili işlem yapmak için doğrudan bir kanal kurmanıza gerek yoktur -bağlı olduğunuz kişilerle kanallar aracılığıyla ödeme gönderebilirsiniz. Ağ otomatik olarak en kısa yolu bulur.
Teknolojinin gelişimi, SegWit’in Bitcoin ve Litecoin ağlarında benimsenmesiyle önemli bir ivme kazandı. Yükseltmenin işlem esnekliği düzeltmesi olmasaydı, Lightning ağındaki işlemler pratik olamayacak kadar riskli olurdu.
Arkasındaki blok zincirinin güvenliği olmadan, Ligtning Network o kadar güvenli olmayacak, bu da büyük ölçüde daha düşük risk taşıyan küçük ve hatta mikro işlemler için kullanılacağı anlamına geliyor. Merkezi olmayan güvenlik gerektiren daha büyük transferlerin orijinal katmanda yapılması daha olasıdır.
Bitcoin Madencilik Havuzları nedir?
Potansiyel kripto para birimi madencilerinin karşılaştığı ilk sorulardan biri, tek başına madencilik mi yoksa bir havuz madenciliği mi sorusudur. Kripto para yatırımcılarının madencilik havuzlarını seçmeleri için hem lehine hem de aleyhine çok sayıda neden vardır. İşte bilmeniz gerekenler.
Bir madencilik havuzuna katılıp katılmayacağınıza karar verirseniz, göz önünde bulundurmanız gereken bir kaç nokta var (her iki seçenek içinde geçerli). Tek başına madencilik, ödülü paylaşmak zorunda kalmayacağınız anlamına gelir, ancak ödül alma şansınız önemli ölçüde azalır. Bir havuzun bir bloğu çözme ve ödülü kazanma şansı çok daha yüksek olsa da, bu ödül tüm havuz üyeleri arasında paylaştırılacaktır.
Bu nedenle, bir havuza katılmak, her ödeme tam blok ödülüne (blok ödülü şu an 6.25 Btc) kıyasla küçük olsa bile, istikrarlı bir gelir akışı yaratır. Bir madencilik havuzunun ağın hash gücünün %51’ini geçmemesi gerektiğine dikkat etmek önemlidir. Tek bir varlık, bir kripto para birimi ağının bilgi işlem gücünün% 50’sinden fazlasını kontrol etmeye başlarsa, teorik olarak tüm ağa zarar verebilir.
Zorluk seviyesi, kripto para madenciliğini düşünürken akılda tutulması gereken bir başka faktördür. Şu anda Btc madenciliğinin zorluk seviyesi o kadar yüksek ki tekil katılımcıların kar madenciliği yapması neredeyse imkansız. Tabii ki, Kuzey Sibirya koşullarında inşa edilen ASIC’lerle dolu bir üsleri yoksa. Yeni başlayan biriyseniz, bir madencilik havuzuna katılmak, kısa bir süre içinde küçük bir ödül almanın harika bir yoludur. Aslında havuzlar, küçük ölçekli madencileri sürece dahil olmaya teşvik etmenin bir yoludur.
Özellikle güçlü bir donanıma sahip olmayan tekil madenciler, altcoinlere -özellikle SHA256 yerine scrypt algoritmasına dayalı para birimlerine – bakmalıdır. Bunun nedeni, Bitcoin hesaplamalarının zorluğunun normal bilgisayarlarda bulunan işlemciler için çok yüksek olmasıdır.
Madencilik Havuzu Seçilirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Hangi madencilik havuzuna katılacağınıza karar verirken, her bir havuzun ödemelerini nasıl paylaştığını ve (varsa) hangi ücretleri düşürdüğünü araştırmanız gerekir. Tipik kesintiler% 1 ila% 10 arasındadır. Ancak, bazı havuzlar herhangi bir kesinti yapmaz.
Havuzların ödemeleri bölebileceği birçok aşama vardır. Bunların çoğu, bir madencinin havuza ‘iş kanıtı (Proof of Work, PoW)‘ olarak sunduğu ‘hisse (Proof of Stake, PoS Algoritması)‘ miktarına odaklanır.
Paylaşımlar, anlaşılması zor bir kavramdır. İki şeyi aklınızda bulundurun: Birincisi, madencilik kriptografik bulmacaları çözme sürecidir; ikincisi, madenciliğin bir zorluk seviyesi vardır. Bir madenci ‘bir bloğu çözdüğünde’, çözüm için karşılık gelen bir zorluk seviyesi vardır. Bunu bir kalite ölçüsü olarak düşünün. Madenci çözümünün zorluk derecesi, tüm para biriminin zorluk seviyesinin üzerindeyse, o para biriminin blok zincirine eklenir ve blok ödülü ile ödüllendirilir.
Bitcoin dışında madencilik için birçok havuz seçeneği mevcuttur. Zcash, Litecoin veya Ethereum Madenciliği gibi, seçtiğiniz kripto para biriminiz için madencilik havuzlarının listelerini kolayca bulabilirsiniz. Ethereum madenciliği yapmak için yukarıda bağlantı verilen rehber sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
Bitcoin ile Ne Alınabilir (Bitcoin Kullanım Alanları)?
Tüccarlar arasında perakende veya çevrimiçi mağazalarında bitcoin kabul etme konusundaki ilk ilginin ardından, artan bitcoin işlem ücretleri ve değişken fiyat hareketleri onu bir değişim aracı olarak daha az çekici hale getirdiği için ilgi büyük ölçüde azaldı.
Kripto para birimi ile iş yapmanın avantajları arasında sınır ötesi işlemlerin kolaylığı ve anonimlik (tabii ki fiziksel teslimat gerektirmiyorsa). Tüccarlar, Btc’yi kabul ederek daha geniş bir pazara erişebilir ve bitcoin işlemleri geri alınamaz olduğundan ters ibrazlar hakkında çok fazla endişelenmenize gerek kalmaz.
Hediye satın almak için bitcoin kullanmak istiyorsanız, en bariz çözüm Gift veya eGifter aracılığıyla hediye kartlarıdır. Alıcı daha sonra hediye kartını çok çeşitli perakendecilerden birinde harcayabilecektir.
Expedia, CheapAir ve Surf Air aracılığıyla bitcoin ile uçuşlar ve oteller için ödeme yapabilirsiniz. Daha büyük düşünüyorsanız, Virgin Galactic aracılığıyla, geniş holdinglerinizden bazılarıyla uzay yolculuğu için ödeme yapabilirsiniz.
Microsoft, filmleri, oyunları ve uygulama tabanlı hizmetleri indirebileceğiniz uygulama mağazalarında bitcoin’i kabul eder. Önde gelen oyun akışı platformu Twitch, abonelikleri için bitcoin ve bitcoin cash olarak ödemeleri de kabul ediyor.
Biraz altın ister misin? Sharps Pixley, APMEX ve JM Bullion, külçe karşılığında Bitcoin’i kabul edebilir.
Bazı hukuk ve muhasebe firmaları, hizmetleri için kripto para biriminde ödeme kabul etmektedir.
(Not: Burada bahsedilen belirli işletmeler mevcut tek seçenek değildir ve bir tavsiye olarak alınmamalıdır.)
Bitcoin Yasal mı?
Kripto para piyasasının piyasa değeri, fiyat hareketleri ve yeni belirteçlerdeki artış yoluyla yükseldikçe, dünyanın dört bir yanındaki düzenleyiciler, dijital varlıkların kullanımı ve ticaretinin gözetimi konusundaki tartışmaları ve düzenlemeleri hızlandırıyor.
Çok az ülke Bitcoin’i yasadışı ilan edecek kadar ileri gitti. Ancak bu, Bitcoin’in “yasal ödeme” olduğu anlamına gelmez -en azından şu ana kadar, yalnızca Japonya yasal ödeme atamasını Bitcoin’e verecek kadar ileri gitti. Bununla birlikte, bir şeyin yasal takas unsuru olmadığı için ödeme için kullanılamayacağı anlamına gelmez -bu sadece ne tüketici ne de tüccar için hiçbir koruma olmadığı ve ödeme olarak kullanımının tamamen isteğe bağlı olduğu anlamına gelir.
Türkiye’de Bitcoin Yasal mı?
Ülkemizde Bitcoin ve benzeri kripto paraların alım-satımlarının yasak olduğuna veya suç veya da yasal olduğuna dair bir mevzuat hükmü bulunmamaktadır. Türkiye’de Bitcoin ticareti yapmak suç değildir. Ancak yukarıda da bahsettiğimiz gibi (şu an için Japonya hariç tüm ülkelerde) kanun dahilinde değildir, bu yüzden devlet düzenlemesi ve güvencesine tabi değildir.
Satoshi Nakamoto Kimdir?
Satoshi Nakamoto’nun kim olduğunu bilmiyor olsak da, ne yaptığını biliyoruz. Nakamoto, Kasım 2008’de Kriptografi Posta Listesi aracılığıyla bir makale yayınlayan Bitcoin protokolünün mucidiydi .
Nakamoto daha sonra 2009 yılında Bitcoin yazılım istemcisinin ilk sürümünü yayınladı ve sonunda topluluktan 2010’un sonuna doğru kaybolmaya başlayana kadar e-posta listeleri aracılığıyla projeye başkalarıyla birlikte katıldı.
Bitcoin’in kurucusu olarak bilinen Satoshi Nakamoto, açık kaynak ekibindeki insanlarla çalıştı, ancak kendisi hakkında kişisel hiçbir şey açıklamamaya özen gösterdi ve ondan en son haber, “başka şeylere geçtiğini” söylediği 2011 baharında bitcointalk platformunda gönderdiği bu mesajla alındı.
Satoshi Nakamoto Japon muydu?
“Satoshi“, “net düşünme, çabuk zekalı; bilge. ” “Naka“, “orta, içeriden veya ilişki” anlamına gelebilir. “Moto“, “başlangıç” veya “temel” anlamına gelmektedir. Bunların hepsi, akıllı bir algoritma tasarlayarak bir hareketin öncüsü olan kişi için geçerli olacaktır.
Nakamoto’nun Japon olup olmadığını kesin olarak bilemeyiz. Aslında, onun aslında bir “erkek” olduğunu varsaymak da düşüncesizce duruyor. “Satoshi Nakamoto“nun takma ad olabileceği gerçeğini göz önünde bulundurursak, “o” bir “kadın” veya hatta tek bir kişi değil de kişiler de olabilirdi.
Satoshi Nakamoto’nun Kim Olduğunu Bilen Var mı?
Hayır, ancak insanların tahmin ederken ve belli çıkarımlarda bulunarak Bitcoin’in kurucusu kimdir sorusuna yanıt bulmaya çalışıyorlar. New York’lu Joshua Davis, Satoshi Nakamoto’nun Dublin Trinity College‘da yüksek lisans kriptografi öğrencisi olan Michael Clear olduğuna inanıyordu.
Böyle bir sonuca, Nakamoto’nun bitcointalk forumunda çevrimiçi yazılarının 80.000 kelimesini analiz ederek ve dilbilimsel ipuçlarını arayarak ulaştı. Ayrıca Finlandiyalı ekonomik sosyolog ve eski oyun geliştiricisi Vili Lehdonvirta‘dan da şüpheleniyordu.
Her ikisi de Bitcoin’in kurucusu olduklarını reddetti. Michael Clear, 2013 Web Zirvesi’nde Satoshi olduğunu açıkça reddetti.
Satoshi Nakamoto Ne Kadar Zengin?
Bitcoin ve kriptografi konusunda bir otorite olan Sergio Lerner tarafından yapılan bir analiz , Nakamoto’nun bitcoin ağındaki Genesis Block adı verilen ilk blokların çoğunu çıkardığını ve yaklaşık 1 milyon harcanmamış BTC’den oluşan bir servet biriktirdiğini öne sürüyor. Bu istif 28 Nisan 2021 itibariyle 54.9 milyar Amerika doları değerinde.
Satoshi Nakamoto Şu Anda Ne Yapıyor?
Nakamoto’nun neyin peşinde olduğunu kimse bilmiyor, ancak 23 Nisan 2011 tarihli bir yazılım geliştiricisine gönderdiği son e-postalardan biri, “Başka şeylere geçtim.” şeklindedir.
Mağazanız İçin Bitcoin Ödemelerini Kabul Etme
Bitcoin’i daha geniş bir şekilde benimsemekten alıkoyan bir sorun, dijital para birimini ödeme olarak kabul eden işletmelerin olmamasıdır. Bu bir tavuk ve yumurta problemidir. Daha fazla işletmenin bitcoin kabul etme yeteneği varsa, tüketicileri onu almaya ve harcamaya teşvik edebilir ve bunun tersi de geçerlidir.
Eşler Arası Ödeme
Bitcoin ödemelerini kabul etmenin en kolay yolu yüz yüze görüşmektir, sadece müşterinizin dijital cüzdanınıza doğru miktarda BTC göndermesini sağlamaktır.
Diğer bir alternatif ise , ödemeleri almak için basit bir seçenek isteyen tüccarlar için özel olarak tasarlanmış uygulamalardır. Bu senaryolarda, tüccar bir ürün veya hizmetin fiyatını telefona girer ve ardından ödenecek miktarı ve fonların gönderildiği adresi içeren bir QR kodu sunar. Müşteri, kullandığı Bitcoin cüzdan uygulamasıyla QR kodunu tarar ve ödeme gönderilir.
Tüm bu basit sistemler, Btc kabulünü test eden küçük işletmeler için idealdir. Ölçek olarak daha büyük olan işletmeler, muhtemelen mevcut POS sistemlerine uyan özel bir çözüm arayışında olacaktır.
Satışlar İçin Bitcoin POS Çözümleri
Ayrıca, bitcoin ödemeleri alma sürecini kolaylaştırmayı amaçlayan, giderek artan sayıda ticarete özgü seçenekler var. Aşağıdaki hizmetler, tüccarlar için hem çevrimiçi hem de çevrimdışı olmak üzere çeşitli POS çözümleri sunar.
Coinify
BIPS ve Coinzone’u satın alan Danimarkalı bir firma olan Coinify, hem fiziksel hem de çevrimiçi mağazalar için POS çözümleri sunuyor. Satıcılar, kripto para veya itibari para biriminde (veya ikisinin bir karışımı olan sanal para birimleri) ödeme alabilirler ve mobil uygulaması Coinify POS, hem Android hem de iOS cihazlarla çalışır.
CoinKite
CoinKite, bugün mağazalarda kullanmaya alıştığımız tezgah üstü çip ve PIN terminallerine tıpatıp benzeyen bir Bitcoin ödeme terminali sunan yeni bir başlangıçtır . Bu telefon, CoinKite tarafından da sunulan Btc tabanlı bir banka kartını okur . Telefonlar aynı zamanda bir Btc ve Litecoin ATM’si olarak da hizmet verebilir ve müşterilerin akıllı telefon uygulamalarıyla taraması için QR kodları yazdırma seçeneği sunabilir.
BitPay
BitPay, işletmeler ve hayır kurumları için uluslararası bir ödeme işlemcisidir. Perakende satış mağazaları için SoftTouch POS sistemine entegre edilmiştir. Bununla birlikte, BitPay , bazı kodlama çalışmaları ile başka herhangi bir POS sistemine uygulanabilecek bir API’ye sahiptir. BitPay, tüccarların abone olabileceği, hizmeti özel bir etki alanında kullanma (çevrimiçi mağazalar için), işlemleri QuickBooks’a aktarma gibi özellikleri etkinleştiren çeşitli tarifelere sahiptir.
(Not: Burada bahsedilen belirli işletmeler mevcut tek seçenek değildir ve bir tavsiye olarak alınmamalıdır.)
Bu makale de dahil “Bitcoin (BTC) Nedir?” burada bulunan ifadeler, grafikler ve görseller hiçbir şekilde yatırım tavsiyesi olmayıp sadece inceleme ve rehber niteliğindedir. İlgili kripto para birimine yatırım yapmadan önce mutlaka finans danışmanınızla görüşmelisiniz. Cedkan’da yayınlanan hiçbir makale veya yazarı, yatırım ürün ya da hizmetlerinden doğan veya doğduğu iddia edilen hiçbir zarar veya kayıptan dolaylı ya da doğrudan sorumlu tutulamaz.
21.yy ödeme sistemlerini oluşturacak Blockchain teknolojileri ile hazırlanmış Bitcoin ve diğer kripto para birimleri hakkında Türkçe yazılmış en kapsamlı inceleme ve rehber makalelerini biz okuyucalırınızla paylaştığınız için Cedkan ekibine teşekkür ederim.