Önsöz
Modern blok zinciri ağlarını analiz ederken, genellikle İş Kanıtı (Proof of Work) ifadesiyle karşılaşılır. Aslında, Satoshi Nakamoto tarafından oluşturulan orijinal Bitcoin teknik makalesinde bir PoW konsensüs mekanizmasının kısa bir tanımı geçmiştir. Ancak Proof of Work nedir? ve bu fikir birliği mekanizması Blockchain teknolojisi için neden önemlidir?
Genel bir not: Rehbere konu olan Proof of Work algoritması ayrıca PoW olarak kısaltılmış ve “İş Kanıtı ve Çalışma Kanıtı” olarak Türkçeye geçmiştir. Bu rehber boyunca, bu kullanımlar arasında geçiş yapacağız.
Proof of Work, halka açık bir dijital defterde işlemlere, kullanıcılara ve madencilere rehberlik eden temel algoritmayı ifade eder. Sistem, çeşitli kötü niyetli faaliyetlerden kaçınmak için bir ağ içindeki tüm işlemlerin zamanında devam etmesini başarılı bir şekilde sağlar.
Kulağa karmaşık mı geliyor? Telaşa gerek yok! PoW Nedir? sorusu için kolay anlaşılır bir formda bir makale yazdık. Aşağıdaki bölümlerde, PoW ağlarının arkasında duran her bir faaliyete ve motivasyona bir göz atacağız.
İçindekiler
Proof of Work Nedir?
Proof of work, Bitcoin ve Ethereum dahil olmak üzere birçok kripto paranın güvenliğini sağlayan algoritmadır. Çoğu dijital biriminin, her kullanıcıyı ve ne kadar paraya sahip olduklarını takip eden merkezi bir varlığı veya lideri vardır. Ancak Bitcoin gibi kripto para birimlerinden sorumlu böyle bir lider yok. Çevrimiçi para biriminin yürüten bir şirket veya hükümet olmadan çalışmasını güvenli bir şekilde sağlamak için çalışma kanıtı gereklidir.
Daha spesifik olarak çalışma kanıtı, sorumlu bir lider olmadan çözülmesi daha zor olan “çift harcama sorununu” çözer. Kullanıcılar kripto paralarını iki katına çıkarabilirlerse, bu genel arzı şişirir, diğer herkesin kripto paralarının değerini düşürür ve para birimini tahmin edilemez ve değersiz hale getirir. Proof of Work algoritması, kripto paralar için çift harcamayı neredeyse imkansız hale getiriyor.
Bilgi Kutusu: Proof of Work başlangıçta artan spam e-posta sorununa önerilen bir çözüm olarak oluşturuldu.
Algoritma 2004 yılında Hal Finney tarafından SHA-256 karma algoritmasını kullanarak “yeniden kullanılabilir çalışma kanıtı” fikriyle dijital ve kripto parayı güvence altına almak için uyarlandı.
2009 yılında piyasaya sürülmesinin ardından Bitcoin, Finney’nin PoW fikrinin yaygın olarak benimsenen ilk uygulaması oldu (Finney aynı zamanda ilk bitcoin işleminin alıcısıydı). Çalışma kanıtı, diğer birçok kripto para biriminin de temelini oluşturur ve güvenli, merkezi olmayan bir fikir birliğine izin verir.
Proof of Work Hakkında Temel Çıkarımlar
- Proof of Work (PoW), herhangi birinin sisteme müdahale etmesini önlemek için ağ madencilerinin matematiksel bulmacayı çözmek için çaba harcamasını gerektiren merkezi olmayan bir fikir birliği mekanizmasıdır.
- İş kanıtı, kripto para birimi madenciliğinde, işlemleri doğrulamak ve yeni blokları çıkarmak için yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Çalışma kanıtı sayesinde, Bitcoin ve diğer kripto para işlemleri, güvenilir bir üçüncü tarafa ihtiyaç duymadan eşler arası güvenli bir şekilde işlenebilir.
- Ölçekli çalışma kanıtı, yalnızca daha fazla madencinin ağa katılmasıyla artan büyük miktarda enerji gerektirir.
- Proof of Stake (PoS), iş kanıtına alternatif olarak oluşturulan birkaç yeni fikir birliği mekanizmasından biriydi.
Çifte Harcama Nedir?
Proof of Work algoritmasının önlediği belirli kötü amaçlı etkinliğe çifte harcama denir. Blok zinciri ağlarında, tüm işlemler belirli bir parasal değeri temsil eden dijital bir token tarafından desteklenir.
Bitcoin ağı aracılığıyla bir arkadaşınıza 50 dolar gönderecek olsaydınız, X miktarda BTC göndermeniz gerekirdi.
Ancak bu paranın başka bir hizmet veya ürüne ödeme yapmak için kullanılmadığını nereden biliniyor? PoW olmadan, bir ağ, bir kullanıcının kripto parayı iki kez harcamadığını doğru bir şekilde doğrulayamaz. Bu nedenle, Blockchain teknolojisini işe yaramaz ve orijinal amaçlarından herhangi biriyle uyumsuz hale getirir.
İşlemleri doğrulayan ve kripto paraların iki kez harcanmamasını sağlayan merkezi bir otoritenin getirilmesiyle bu sorun kolayca çözülebilir. Ancak bunu yapmak kolay olsa da, kripto paraların ana felsefesi olan ademi merkeziyetçilik anlayışından tamamen kopulacağı anlamına geliyor. Kim bir banka gibi çalışan ve bankadan hiçbir farkı olmayan bir Blockchain kullanmak ister ki?
Satoshi Nakamoto, tüm ağ katılımcılarının defterin tüm işlem geçmişine erişmesini gerektirerek çift harcama sorununu tamamen ortadan kaldırdı. Bir blok zinciri ağının ana dizinindeki her bir işlemi kontrol ederek, belirli jetonların zaten kullanılmış olup olmadığını gözden kaçırmak imkansızdır.
Poof of Work Örneği
Proof of work, bir bilgisayarın, doğru minimum sayıda baştaki sıfıra sahip bir çıktıya ulaşana kadar, hashing işlevleriyle rasgele meşgul olmasını gerektirir. Örneğin, 14 Eylül 2016’da çıkarılan 429818 numaralı blok için hash 000000000000000004dd3426129639082239efd583b5273b1bd75e8d78ff2e8d’dir. Bu başarılı hash için blok ödülü 12.5 BTC idi.
Bu blok her zaman 1.000’den fazla Bitcoin’i içeren 2.012 işlemi ve önceki bloğun başlığını içerecektir. Birisi bir işlem miktarını 0.000001 Bitcoin bile değiştirmeye çalışırsa, ortaya çıkan hash tanınmaz hale gelir ve ağ dolandırıcılık girişimini reddeder.
Proof of Work nedir?
PoW, bir ağdaki düğümlerin, merkezi olmayan bir şekilde fikir birliğine varmak ve kötü aktörlerin ağı ele geçirmesini önlemek için hesaplama gücünü (yani işi) harcadıklarına dair kanıt sağlamasını gerektirir.
Kripto Para Birimleri Neden Proof of Work Algoritmasına İhtiyaç Duyar?
Tasarım gereği merkezi olmayan ve eşler arası oldukları için, kripto para ağları gibi blok zincirler, hem fikir birliği hem de güvenlik sağlamanın bir yolunu gerektirir. Proof of Work, ağı ele geçirmeyi denemek için çok kaynak yoğun hale getiren böyle bir yöntemdir. Daha az kaynak yoğun olan, ancak hisse kanıtı (PoS) ve yanma kanıtı gibi başka dezavantajları veya kusurları olan başka kanıtlama mekanizmaları da mevcuttur . Kanıtlama mekanizması olmadan, ağ ve içinde depolanan veriler saldırıya veya hırsızlığa karşı savunmasız olacaktır.
Bitcoin Proof of Work Kullanıyor mu?
Evet. İşlemleri doğrulamak ve onaylamak ve dolaşıma yeni Bitcoinler eklemek için SHA-256 Hash işlevine dayalı bir PoW algoritması kullanır.
Proof of Stake (PoS) PoW’dan Ne Kadar Farklıdır?
Proof of Stake (PoS), blok işlemlerini madenciliğe tabi tutacak veya düğümün sahip olduğu para miktarına göre doğrulayacak düğümü rastgele atayan bir fikir birliği mekanizmasıdır. Bir cüzdanda ne kadar çok token tutulursa, cüzdana o kadar çok madencilik gücü etkin bir şekilde verilir. PoS çok daha az kaynak yoğun olsa da, daha küçük altcoinlerde %51 saldırısı olasılığı ve tokenleri biriktirip kullanmamaya yönelik teşvikler de dahil olmak üzere birçok başka dezavantajı vardır.
